Bokken là một loại kiếm bằng gỗ xuất xứ từ Nhật Bản, vì ít tính sát thương hơn kiếm thép nên nó thường được sử dụng cho mục đích tập luyện. Trong tiếng Nhật, chữ "bok" có nghĩa là gỗ, chữ "ken" có nghĩa là kiếm.
 |
| Thanh Bokken, còn gọi là Kiếm gỗ |
Hình dáng, kích thước đều mô phỏng từ thanh kiếm thép katana, kể cả trọng lượng nó nặng cũng xấp xỉ cây katana. Thanh bokken dài (Tachi) dài khoảng 103 cm tùy theo trường phái, nặng khoảng 600g đến 900g. Kiểu dáng thanh bokken mà chúng ta hay dùng tập luyện trong Aikido là kiểu bokken Izama hay là kiểu bokken Saito. Nó hơi thẳng giống thanh bokken trong tay Tổ sư, đầu mũi bằng, thân tròn nhằm hạn chế tối đa tai nạn ngoài ý muốn.
Bokken được chế tạo ra là để giảm bớt chấn thương khi giao đấu và trong khi tập luyện, nhưng sau đó cây kiếm gỗ cũng trở thành một loại vũ khí gây chết người khi nó ở trong tay của những cao thủ kiếm thuật.
Truyền thuyết bokken gắn liền với huyền thoại kiếm thuật Miyamoto Musashi trong trận đấu huyền thoại gặp kiếm sư Sasaki Kojiro. Chuyện kể rằng ông đã làm ra cây bokken từ một khúc gỗ ở trên chiếc thuyền chở ông đến đảo Funajima, nơi diễn ra cuộc quyết đấu, và kiếm sư Sasaki Kojiro đã chết dưới cây bokken này.
Những chấn thương gây ra bởi bokken khó lường trước và cũng khó nhìn thấy từ bên ngoài, thường là nứt hoặc gãy xương ở bên trong. Vì thế nên trận trọng khi tập luyện sử dụng bokken.
Từ đây ta mới rõ hơn quan điểm nhân văn của kiếm thuật Aikido. Học kiếm Aikido không phải dùng để đánh nhau mà cũng không để người ta đánh mình. Chỉ một giây hiếu thắng hoặc hớ hênh là có thể gây thương tật vĩnh viễn cho một con người hoặc có thể dẫn đến tử vong.
 |
| Kiểu Bokken phong cách Iwama |
Tên gọi các bộ phận trên cây bokken
Thanh bokken được phân thành hai bộ phận chủ yếu, phần cán Ken gọi là tsuka, và phần thân Ken. Phần cán và phần thân được ngăn cách bởi miếng chắn bảo vệ tay, gọi là tsuba. Miếng chắn tsuba có thể có hoặc không tùy vào phong cách sử dụng bokken của từng môn phái.
Đầu mũi Ken (kissaki) theo phong cách Aiki Ken Iwama, tròn bằng hiền từ. không nhọn như vài hệ phái Aikido khác. Vùng hành động hay vùng va chạm mục tiêu nằm ở phần lưỡi (ha), gọi là Monouchi, cách đầu mũi Ken khoảng một gang tay.
Các bài viết liên quan
Cách cầm BokkenAikiken
Thế thủ ken no kamae
Tại sao phải học Aikiken và AikiJo
